Brama Gronowska
Leon Rozpendowski, wg wcześniejszego, nieznanego wzoru
Technika: Akwarela, papier,
Wymiary: 19,5 x 27 cm
Muzeum Okręgowe w Lesznie, nr inw. ML 239
Dar, 1965
Wizerunek fragmentu fortyfikacji miejskich, z pasmem wałów ziemnych i okazałym budynkiem bramnym. Budowlę tworzą dwie połączone ze sobą części. Nakryte osobnymi dwuspadowymi (w rzeczywistości czterospadowymi) dachami w układzie szczytowym. W przyziemiu głównego członu znajduje się przejazd bramny. Brama zamknięta arkadą, flankują ją dwie wysokie przypory. W pomieszczeniu obok mieściła się wartownia. Na piętrze znajdowało się mieszkanie wrotnego. Było to także miejsce obserwacji przedpola fortyfikacji. Od strony zachodniej (prawa strona patrzącego) widoczna jest wieża nakryta wysokim dachem namiotowym, zwieńczonym iglicą z gałką. Oprócz funkcji obronnej pełniła ona ważną rolę, gdyż znajdowały się w miej schody prowadzące na piętro. W tle, zza wałów widoczne korony drzew. W prawym górnym rogu banderola, czyli wstęga o zwijających się końcach z napisem w języku niemieckim: GRUNER TORAE. Nad banderolą napis: Gronows…, pod banderolą data 1677. Całość rysunku monochromatyczna, czyli jednobarwna w brązach z akcentami czerni i bieli. Brama Gronowska nazywana także Kościańską znajdowała się w północnej części Leszna, przy dzisiejszej ulicy Gabriela Narutowicza. Nowa Brama Kościańska została wybudowana w 1652 roku. Same wały ziemne, z pierwszym drewnianym budynkiem bramy, powstały w latach 1636-1639. Brama umożliwiała kontrolę osób przybywających do miasta oraz pobierania ceł od wywożonych towarów.
Brama Gronowska, zwana również Kościańską, znajdowała się w północnej części obwarowań miejskich. Wyjeżdżając przez tę bramę jechano w kierunku wsi Gronowo i dalej do Kościana.
Leszno zostało otoczone umocnieniami w formie wałów drewniano-ziemnych wzmocnionych bastionami w XVII wieku. Przed wałami znajdowała się fosa. Wewnątrz wspólnych obwarowań znalazło się miasto z rynkiem oraz siecią ulic a także rezydencja właścicieli, rodu Leszczyńskich. Teren otoczony wałami liczył około 30 hektarów. Do miasta prowadziły cztery bramy: Gronowska od północy, Osiecka od wschodu, Rydzyńska od południa i Święciechowska od zachodu a także dwie furty. Być może autorem projektu umocnień z lat trzydziestych XVII stulecia był Jan Dekan, mieszkaniec Leszna, który przetłumaczył na język polski włoskie traktat o obronie i zdobywaniu twierdz z 1613 roku ( Trattato della artileria). W latach 80 – tych XVII wieku obwarowania rozbudowano używając do tego jeńców tureckich przyprowadzonych do Leszna po bitwie pod Wiedniem.
Umocnienia przetrwały do XIX wieku. Od lat 70-tych tego stulecia stopniowo zasypywano fosy, plantowano umocnienia a na ich miejscu aranżowano obsadzone drzewami promenady. Ostatnią rozebraną bramą była Brama Gronowska. Jej rozbiórka miała miejsce w 1879 roku.
Autorem obrazu jest malarz z Leszna, Leon Rozpendowski.
Obraz powstał około 100 lat temu w Lesznie.
Obraz wykonany jest z papieru pomalowanego farbą. Przedmiot ma wysokość 19,5 centymetrów i szerokość 27 centymetrów.
Obraz znajduje się w Muzeum Okręgowym w Lesznie, przy ulicy Gabriela Narutowicza 31. Pokazany jest na wystawie stałej pod tytułem „Na styku światów. Historia Leszna od XVI do XX wieku”.
Obraz – dzieło plastyczne przedstawiające kogoś lub coś, wykonane za pomocą farb, kredek i ołówka na płótnie, papierze lub desce.
Brama miejska – dawniej to wjazd do otoczonego murem miasta.
Fosa – głęboki rów napełniony wodą, którym dawniej otaczano miasto lub zamek w celach obronnych.
Na obrazie widoczny jest fragment wałów miejskich z bramą złożoną z dwóch budynków. Do bramy przylega wieża. Budynki nakryte są dachami. Na wieży znajduje się dach w kształcie namiotu. Za wałami widoczne są drzewa.
Brama Gronowska, była również nazywana Kościańską. Znajdowała się w północnej części miasta Leszna. Wyjeżdżając przez tę bramę jechano w kierunku wsi Gronowo i dalej do Kościana.
Leszno zostało otoczone wałami z drewna i ziemi około 400 lat temu. Przed wałami znajdowała się fosa. Wewnątrz wałów znajdowało się miasto z rynkiem i ulicami. Teren otoczony wałami liczył około 30 hektarów. Do miasta prowadziły cztery bramy: Gronowska od północy, Osiecka od wschodu, Rydzyńska od południa i Święciechowska od zachodu.
Około 150 lat temu stopniowo zasypywano fosy i rozbierano bramy. Ostatnią rozebraną bramą była Brama Gronowska. Jej rozbiórka miała miejsce w 1879 roku.